Thứ Ba, 6 tháng 9, 2016

nguồn gốc hai tiếng Ba Đình

Ngày 02/9/1945, tại vườn hoa Ba Đình (Hà Nội), chủ tịch Hồ Chí Minh đã trịnh trọng đọc Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa - Nhà nước công-nông trước nhất ở Đông Nam Á. 71 năm trôi qua, 4 chữ “Vườn hoa Ba Đình” đã in sâu vào tâm não của phổ thông người dân Việt Nam, nhưng chẳng hề người nào cũng tận tường “Ba Đình” mang cội nguồn trong khoảng đâu? tại sao lại gọi là “Ba Đình Hà Nội”.

1. Tôi đem thắc mắc này xin thỉnh giáo Giáo sư Lê Văn Lan trong một lần gặp ông đến Bộ Tư lệnh Hải quân (Hải Phòng). Giáo sư cho hay: “Ngay tới người Hà Nội gốc cũng hiểu ko kĩ càng hoặc hiểu không đúng về Ba Đình, dù rằng nó đậm ý lịch sử và xuất hiện ngay sau khi chủ toạ Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn Độc lập ngày 02/9/1945 tại Hà Nội”.


Vườn hoa Ba Đình năm 1945.

Theo Giáo sư Lê Văn Lan, Ba Đình là địa danh phường Ba Đình hiện giờ của quận Nga Sơn (tỉnh Thanh Hóa), gắn liền với cuộc khởi nghĩa Ba Đình do Đinh Công Tráng cầm quân chỉ mất khoảng 1886 - 1887 dưới thời Cần Vương chống thực dân Pháp xâm lược cuối thế kỷ XIX. Trước lúc phiên hiệu “xã Ba Đình” thành lập, ở vùng đồng chiêm trũng ngày ngừng thi côngĐây có 3 làng Mỹ Khê, Hương Thọ và Mậu hưng vượng. Mỗi làng mang 1 ngôi đình, được xây ở vị trí một thể Nhìn vào, không sở hữu vật chắn phía trước. Nhìn trong khoảng đình làng Mỹ Khê, dứt khoát phải thấy những đình Hương Thọ và Mậu phồn thịnh. Nơi đây, lúc mùa mưa đến, mỗi ngôi đình như 1 ốc đảo nhỏ giữa minh mông đồng nước. tới được đình, chỉ mang thể bằng đường độc đạo.

Cuối thế kỷ XIX, thực dân Pháp ồ ạt xâm lược nước ta trên diện rộng. nhân dân tỉnh Thanh Hóa lúc Đó nói chung và dân nghèo huyện Trung Sơn (nay là huyện Nga Sơn), trong ngừng thi côngĐây sở hữu người dân ở 3 làng Mỹ Khê, Hương Thọ và Mậu phồn thịnh vùng dậy đấu tranh chống Pháp. vượt bậc cuộc đương đầu thời ấy là Phong trào Cần Vương. các thủ lĩnh của phong trào như Phạm Bành, Đinh Công Tráng đã họp bàn cùng những tướng soái về kế hoạch vun đắp căn cứ Ba Đình, đồng thời kêu gọi người dân góp tre, rơm rạ để vun đắp căn cứ công sự. Dân 3 làng Mỹ Khê, Thượng Thọ và Mậu cường thịnh đã nhường nhà cửa, vườn tược, chuyển đi ở nơi khác để nghĩa quân xây căn cứ. Nhờ vậy, chỉ trong một tháng, căn cứ Ba Đình đã được tạo lập thành một cụm cứ điểm đấu tranh cực kỳ kiên cố. Cũng chính từ căn cứ này, rộng rãi nghĩa sĩ, người dân đã chống chọi quả cảm và hy sinh tại đây, trong chậm tiến độ mang Anh hùng Đinh Công Tráng.


Lăng chủ toạ Hồ Chí Minh tại quảng trường Ba Đình hiện giờ.

Tháng 7/1945, Hà Nội tiến hành đổi tên 1 số các con phố, trong chậm triển khai có việc đổi 1 số tên con đường với chữ tây mang chữ ta. khi chậm triển khai, vườn hoa Puginier trước Phủ Toàn quyền được đổi tên thành vườn hoa Ba Đình. Người đổi tên những tuyến đường lúc bấy giờ là bác sĩ nai lưng Văn Lai - người Việt Nam trước nhất giữ chức Thị trưởng Hà Nội. giải thích về việc phải đổi tên con đường, Giáo sư Lê Văn Lan cho biết: “Hầu hết các tên đường lúc ngừng thi côngĐây ở Hà Nội đều đặt theo tiếng Pháp, do người Pháp đặt. ví dụ Phủ Toàn quyền (nay là Phủ Chủ tịch) đặt là Merlin, mang đậm chất lịch sử văn hóa Pháp. khi mà chậm triển khai, các bồ nước, người mang công, nghĩa sĩ của ta thì ko được vinh danh. vì vậy việc đặt tên tuyến đường, tên phường ở Hà Nội khi chậm triển khai là một cải cách có ý nghĩa và tiếng vang lớn”.

Sau lúc bác sĩ è Văn Lai tắt thở, ngày 30/8/1945, chủ toạ Chính phủ Hồ Chí Minh đã mời thầy thuốc è Duy Hưng làm Thị trưởng Hà Nội. 1 trong các nhiệm vụ mà ông trần Duy Hưng được giao khi chậm tiến độ là tiếp tục công việc của ông trằn Văn Lai đã làm: xây dựng Công trình và ra duyệt y việc đổi tên và đặt tên hồ hết những tuyến đường thị trấn và dự án công cùng của Thủ đô Hà Nội theo nguyên tắc xoá bỏ tàn dư thực dân, tôn vinh các chiến công và danh nhân Việt Nam, bảo tồn các địa danh truyền thống trong ngừng thi côngĐây với tên của những thị trấn, thị trấn trong khu phố cổ và thu nhận sở hữu điều chỉnh các quyết định của người đi trước mình.

hai. Trước ngày 02/9/1945, vườn hoa Ba Đình đã thành địa điểm lịch sử khi được chọn để xây dựng lễ đài. Lễ đài đó, ngay trên cổ có bồn hoa cỏ hình tròn, với vòng xuyến phổ thông. Đây chính là nơi tập hợp nửa triệu người lúc ngừng thi côngĐây khiến lễ “Thề độc lập”. Tại đây, ngày 02/9/1945, chủ toạ Hồ Chí Minh đã đọc bản Tuyên ngôn Độc lập bất hủ, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ cùng hòa, ban bố Chính phủ lâm thời ra mắt quốc dân đồng bào.


Tác kém chất lượng bài viết (bên phải) đàm đạo mang Giáo sư Lê Văn Lan về tên gọi Ba Đình.

Vườn hoa Ba Đình lúc Đó là nơi “Lễ trường hằng ngày” của người dân Hà Nội. Sau sự kiện “Thề độc lập” tại Đó, Ủy ban Hành chính Hà Nội đã quyết định đổi tên chính thức vườn hoa Ba Đình thành vườn hoa Độc Lập. đến thời gian thực dân Pháp trở lại trợ thì chiếm Hà Nội (1947-1954), Thị trưởng Hà Nội là Dược sĩ Thẩm Hoàng Tín đã đổi tên vườn hoa Độc lập thành vườn hoả hồng Bàng, nhằm cho xứng hợp với tên trục đường Hùng Vương chạy dọc hướng Bắc - Nam kéo dài trong khoảng hồ Tây qua. Mãi tới sau ngày phóng thích Thủ đô (10/10/1954), Bộ Tuyên truyền của nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa mới quyết định đổi tên gọi lại vườn huê hồng Bàng thành vườn hoa Ba Đình như trước đây, đồng thời bảo lưu địa danh nơi Hồ chủ toạ đọc Tuyên ngôn Độc lập.

Sau ngày giải phóng Thủ đô (10/10/1954), Bộ Tuyên truyền của nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa mới quyết định đổi tên gọi lại vườn hoả hồng Bàng thành vườn hoa Ba Đình như trước đây, song song bảo lưu địa danh nơi Hồ chủ toạ đọc Tuyên ngôn Độc lập.

3. Tháng 8/1987, UBND quận Nga Sơn đơn vị kỷ niệm 100 năm Khởi nghĩa Ba Đình. Trong sự kiện này, Thủ tướng Phạm Văn Đồng đã về thăm lại chiến khu Ba Đình, trong chậm tiến độ thăm 3 làng Mỹ Khê, Hương Thọ và Mậu thịnh. Tại buổi chuyện trò mang người dân nơi đây, Thủ tướng mong muốn người dân Ba Đình phát huy truyền thống quê hương, xây dựng kinh tế giàu mạnh trong thời kỳ đổi mới, xứng mang tên gọi Ba Đình thân yêu.

Cũng vào tháng 8/1987, Trường cấp III huyện Nga Sơn đã quyết định đổi tên thành Trường Ba Đình để ghi nhớ công ơn của Anh hùng Đinh Công Tráng nhân sự kiện 100 năm Khởi nghĩa Ba Đình. Bài hát “Nắng Ba Đình” của tác nhái Hữu Nguyên cũng xây dựng thương hiệu trong sự kiện này. Lời bài hát: kiêu hãnh thay mái trường ngày nay/ một ngày vui nắng về tràn đầy/ rộn rực thay tâm hồn mê say/ là chúng tôi thầy trò yêu dấu/ Ba Đình ơi, Ba Đình ơi/ nắng Ba Đình tỏa sáng nơi nơi/ nay về đây, với niềm vui/ trên quê hương Ba Đình lịch sử/ vui sao lòng tự hào/ trong tim tình dạt dào/ từ nay trường được mang tên mới/ phất phới màu cờ/ trên mái trường Nga Sơn mến yêu, được phổ quát thế hệ học sinh và nhân dân biết đến và lưu truyền cho tới hiện giờ.

hiện tại, Ba Đình thuộc thị xã Nga Sơn (tỉnh Thanh Hóa. Phía Bắc giáp Nga Vịnh, Nam giáp Nga Thắng, Đông giáp Nga Văn, Tây giáp quận Hà Trung. bí quyết Ba Đình 3km về phía Đông Nam là núi Sa Liễn (núi Sến). Xa hơn chút nữa là núi Chiêm Ba, Tam Linh, núi Vân Hoàn nằm bên sông Lèn và bến đò Thắm. Phía Tây có núi Giao Thụy, phía Đông Bắc là dẫy núi Tam Điệp chập chồng hiểm trở, như bức tường thành bao bọc che chở cho người dân xứ sở dưa hấu mang truyền thuyết Mai An Tiêm và trong khoảng Thức gặp tiên.

Ngày 2/12/1992, tại Quyết định số 3959 QĐ/BVHTT, Chiến khu Ba Đình đã được Bộ Văn hóa - thông báo xếp hạng Di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia.


SHARE THIS

Facebook Comment

0 nhận xét: